maandag, november 28, 2011

Goede voornemens

Ik had me het nog zo voorgenomen, maar ik vergat het natuurlijk weer. Ik heb me voorgenomen dat als ik mensen tegenkom met kritiek op de zorg in het verpleeghuis, mensen die dat uit eigen ervaring hebben meegemaakt, niet die het van horen zeggen hebben, om hen te vragen hoe zij het anders hadden gewild. Dat kan soms zo verhelderend zijn!
Maar deze keer ontmoette ik iemand die dertien jaar geleden te maken had gehad met het verpleeghuis van zijn moeder, die inmiddels is overleden. Dertien jaar geleden, en dan vol zitten met verhalen over wat daar allemaal gebeurde. Alsof het de dag van gisteren was.
Het ging over sterven, versterven om het duidelijker te zeggen. Hij was boos omdat het verpleeghuis die suggestie had gedaan, aan hem en zijn broer en zus. Zonder het zijn moeder te vragen, die daar best nog wel een antwoord op had. Nee, dat wou ze niet.
We kregen een discussie over hoe je dat onderwerp überhaupt te berde moet brengen, als professional, als instelling. Het lijkt erop dat je het dan gauw niet goed doet. Bij binnenkomst, zei iemand. Heel goed idee. Voor mijn moeder hebben dat ook gedaan, maar alleen één gesprekje bij binnenkomst is nooit voldoende. Eigenlijk moet je als professional de mogelijkheid scheppen voor familie om het erover te hebben, zei iemand. Dat betekent een relatie opbouwen met familie, en daar moeten verpleeghuisartsen dan ook de tijd en de kundigheid voor hebben. Maar dan heb je weer familie die zelf wellicht erg blij zou zijn als oma ermee ophoudt… vanwege de centen. Dan moet je als professional juist misschien weer een beetje remmen. Hoewel ik nog nooit een familielid ben tegengekomen die werkelijk zo dacht.
Maar goed, er zijn mogelijkheden. En familie moet er vooral zelf over beginnen, want professionals zijn bang dat ze de volgende dag in de krant staan met niet zo frisse associaties.
Terug naar de man die dertien jaar na dato nog steeds zo boos kon worden. Ik heb het hem niet gevraagd, hoe hij het anders had gewild. Als ik in zijn schoenen had gestaan? Ik hoop dat de professional mij had gevraagd hoe ik er tegenaan keek. En de tijd nam om daarna te luisteren.

maandag, november 21, 2011

Bedtijd

Een van de dingen waar ik me vaak over verwonder is het tijdstip dat de mensen op mijn moeders etage naar bed gaan. In het begin, toen mijn moeder er net woonde, zat ik regelmatig om een uur of acht samen met haar in de huiskamer met de andere bewoners. De televisie stond aan en iedereen kletste wat met elkaar. In mijn herinnering zat er minstens één verzorgende bij. Mijn moeder kreeg daar meestal niet veel van mee, denk ik, maar ze vond het wel gezellig. Ze knapte dan ook wel eens een uiltje tussendoor, maar dat was niet omdat ze zo vreselijk moe was. Gewoon een beetje doezelen. Haar etagegenoten waren wisselend in de mate van dementie, ik denk misschien wel wat helderder dan nu.
In de loop der jaren veranderde de bedtijd. Sommige bewoners hadden dat ook nodig, die zag je helemaal ‘kapot’ gaan. Bij mijn moeder kon ik dat bijvoorbeeld goed zien toen ze nog in haar rolstoel leefde. Andere bewoners zeiden gewoon dat ze naar bed wilden.
Maar goed. De bedtijd veranderde. En soms wel heel rigoureus. Dan is om zes uur de huiskamer leeg, of om zeven uur. Dat betekent dat mensen minstens twaalf uur in bed liggen, alleen.
Zijn de mensen nu eerder moe? Zwaarder dementerend en daarom eerder moet? Hebben ze meer behoefte om eerder naar bed te gaan? Wat mij vooral opvalt is dat het begin van de avond voor veel van mijn moeders medebewoners een onrustige tijd is. En dat er geen mensen zijn die daar iets aan kunnen doen omdat de betreffende verzorgende al mensen in bed aan het leggen is, of aan het poetsen is. Stel nu dat er ’s avonds twee verzorgenden zouden zijn, waarvan de een mensen naar bed brengt en de ander de tijd neemt om samen met die onrustige mensen te kletsen, een drankje in te schenken, een praatje te maken. Zou dat niet beter zijn?

maandag, november 07, 2011

Dat zouden meer managers moeten doen



De voorzitter van de raad van bestuur van Utrechtse ouderenzorgorganisatie AxionContinu, Lex Roseboom, bezocht al zijn zorglocaties, vorige om met zijn medewerkers een broodje te eten, en afgelopen zomer ging hij op de thee met bewoners, vrijwilligers en familie of verwanten. Wat een goed idee.

Hier is het boekje met gesprekken bewoners, familie en vrijwilligers te downloaden.